۱۳۸۳/۱۱/۱۲

پس به چه رنگی؟

خوب. حالا ديگر جشنواره برای من از تب و تاب افتاده. باز هم آقايان تحمل يک فيلم را حتی نداشتند و باز هم يک بار ديگر با برخوردهای غير فرهنگيشان مسائل را در هم آميختند. «به رنگ ارغوان» حاتمی کيا به خواسته خودش از جشنواره خارج شد.

اين برخوردها يک زنجير را تشکيل می دهد و از موج مرده آغاز شدند. از همان موقع و در جلسه سينما استقلال می شد حدس زد که حاتمی کيا از نظر فکری با آقايان درگير شده و لحظه ای که گفت ديگر فيلم جنگی نخواهد ساخت می شد فهميد که با او چه برخوردی خواهند کرد. حاتمی کيا فيلم سازی را از بعد از انقلاب آغاز کرد و اين (از نگاه من البته و با شناختی که از او دارم) به معنای نوعی تعهد و قائل بودن يک رسالت برای هنر است. برای من حاتمی کيا فيلمسازی بود که راهش را از نوع آهسته و پيوسته طی می کرد. تاثير او هم بر من بسيار آرام و به تدريج بود. آرام آرام از سبک و سياق روايتهايش خوشم آمد. تاثير نهايی را هم «روبان قرمز» که به اذعان خودش بهترين فيلمش است بر من گذاشت. وقتی مصاحبه هايش را می شنيدم راجع به فيلم به راحتی می توانستم تفاوت ديدگاه يک هنرمند معتقد به رسالت هنر و يک هنرمند غير متعهد به اين گونه رسالت را ببينم. فکر می کنم او هنر و فيلم سازی را يک وسيله می داند نه بيشتر. البته اين فقط احساس من است و نمی توانم هيچگونه دليلی برايش ارائه کنم. برای من روبان قرمز که حدود ده بار ديده امش هنوز هم فيلم غامضی است. البته کم کم چيزهايی می فهميدم بار آخری که فيلم را می ديدم. بعد از روبان قرمز هم می توان تغيير محتوای فيلمهای حاتمی کيا را به راحتی ديد. شايد اگر فرصتی شد درباره فيلمهايش بيشتر نوشتم. (اين هم رفت به بايگانی ذهنم فکر می کنم!)

اينها را هم ببينيد:

تهيه کننده: «به هر حال فيلم پروانه نمايش ايام جشنواره را دارد» ۵/۱۱/۱۳۸۳

ابراهيم حاتمي كيا در مصاحبه‌اي كه اوايل ماه گذشته با ايسنا داشت درباره به رنگ ارغوان گفته بود: «نمي‌دانم چه بگويم، كافيست بگوييم اين فيلم درباره ماموريست كه ... و ناگهان بار ذهني تماشاگر به سمت موضوعات سياسي برود!. من مدعي نيستم كه نمي‌شود از اين فيلم اشارات سياسي را درك كرد بلكه اين بستگي به تعريف ما از سياست است. اصلا مگر آدم غير سياسي وجود دارد، ولي نگاه سياسي در اين فيلم در حداقل‌ترين وضعيت است و به هيچ‌وجه دوست ندارم فيلم را يك فيلم سياسي بدانند»

نمايش فيلم «به رنگ ارغوان» آخرين ساخته‌ي ابراهيم حاتمي‌كيا و فيلم پذيرفته شده در بخش مسابقه سينماي ايران و سينماي آسيا، در بيست‌وسومين جشنواره‌ي فيلم فجر، متوقف شد.
سيدجمال ساداتيان ـ تهيه‌كننده‌ي اين فيلم ـ با تاييد اين خبر، به خبرنگار هنري ايسنا گفت: مسوولين مربوط به موضوع فيلم، خواستند كه فعلا «به رنگ ارغوان» در جشنواره نمايش داده نشود ۸/۱۱/۱۳۸۳

اين هم نامه حاتمی کيا به علی يونسی. در اين نامه صحبت از دعوتی شده که من از آن خبری نتوانستم بيابم. ظاهرا قبل از اين هم اتفاقاتی افتاده:

«يا شاهد
اجازه دهيد شما را برادر خطاب كنم، جناب آقاي يونسي وزير محترم دولت خاتمي،
شما در آن دعوت با سلام آغاز كردين. حافظ گشودين و اين بيت آمد و خوانديد كه: 'ما نگوييم بد و ميل به ناحق نكنيم.' و با غم، شكوه آغاز كردين. هر جا با عقل و استدلال امنيتي سخن گفتيد، نفهميدم؛ ولي هرجا با دل سخن گفتيد با جان دل گرفتم. دانستم كه به نمايندگي از شاكيان دل شكسته 'ياران سايه سبز' سخن مي‌گويي.
برادرم، به غم شما و يارانتان احترام قائلم؛ همان‌گونه كه شما، به نيت من احترام قائل بوديد. اجازه دهيد شهادتنامه آن نشست را رسا بخوانم. شهادت مي‌دهم كه: 'اجازه داديد كه «به رنگ ارغوان» علي‌رغم ميل باطني‌تان به نمايش درآيد، بي‌آنكه ثانيه‌اي حذف شود' و من قادر بودم جلسه را با همين توافق ترك كنم و فيلم در جشنواره شركت كند. ولي من برنخواستم. چرا كه با دلم آمده بودم و دل هنوز آرام نبود.
برادرم؛ بدانيد من و شما از يك قبيله‌ايم، اگر چه تلاشمان در دو ساحت مختلف قرار دارد ما عيانيم و آشكار و شما به زعم من در سايه‌ايد و ناپيدا.
به قول شهيد آويني 'من در بوستان عافيت‌طلبي شكرخوري و شكرشكني نمي‌كنم.' بر ما رواست كه آزمون و خطا كنيم و من اين ماموريت را از پيرمان، به دست‌خط عشق، حواله گرفته‌ام. شايد «به رنگ ارغوان» گل سرخ خارداري باشد كه دل ياران را ريش كرده است، ولي شما مي‌دانيد كه من نيتي جز تقديم گل نداشتم.
شهادت مي‌دهم كه به عنوان پدر معنوي «به رنگ ارغوان» با ميل و خواست شخصي خودم فيلم را از شركت در جشنواره فجر محروم مي‌كنم. مي‌گويم محروميت و اين سخت و دردناك است. مي‌دانم كه شما نيز همچون من از اينكه حاصل يك سال زحمت اهالي هنر در دولت هنردوست خاتمي چنين سرنوشتي پيدا كرده است متاسف هستيد. ولي با اطمينان و با صداي رسا مي‌گويم كه اجازه به هيچ خناسي نخواهم داد كه اين رود ارادت را بركه‌اي ساكن تصور كند كه مي‌تواند ماهيان نامشروع خود را پرورش و صيد كند. من و يارانم منتظر روزي خواهيم بود كه «به رنگ ارغوان» در فضايي صرفاً فرهنگي به همراه شما و يارانتان، در منظرنگاه مخاطبان اصلي آن قرار گيرد. انشاء‌الله.
نويسنده و كارگردان فيلم «به رنگ ارغوان»،
ابراهيم حاتمي‌كيا

هیچ نظری موجود نیست: